Web Tasarımı Nedir? Tanımı, Öğeleri ve Kullanım Biçimleri

Web tasarımı; bir markanın dijital varlığı kapsamında ürünlerini ve hizmetlerini yansıtmak, kullanıcı dostu bir deneyim sağlamak için web sitesi ve sayfalarının oluşturulmasıdır. Bir web sitesini veya mobil uygulamayı tasarlarken veya bir web sayfasındaki içeriğin bakımını yaparken görünüm ve tasarım hayati unsurlar olarak birleştirilir. Bu yazıda, web tasarımının ne olduğunu, ortak öğeleri ve kullanımlarını açıklayalım.

Web tasarımı; grafik tasarım, kullanıcı deneyimi tasarımı, arayüz tasarımı, arama motoru optimizasyonu (SEO) ve içerik oluşturma dahil olmak üzere bir web sitesinin tamamlanmış deneyimini oluşturmak için birlikte çalışan çok sayıda bileşene sahiptir. Bu öğeler, bir web sitesinin çeşitli cihazlarda nasıl göründüğünü, nasıl hissettirdiğini ve çalıştığını belirler.

Web tasarımı, bir web sitesinin çalışmasını sağlayan gerçek kodlama olan web geliştirmeden farklıdır. Bir web sitesi kurarken, hem web tasarımına hem de web geliştirmeye ihtiyacınız var. Aynı zamanda web ve UX geliştiricileri olan web tasarımcıları bulabilmemize rağmen bunlar farklı becerilerdir.

Peki, Web Tasarımcıları Ne Yapar?

Web tasarımı, bir web sitesinin ve sayfasının hedeflerini tanımlar ve tüm potansiyel kullanıcılar için erişilebilirliği destekler. Bu süreç, bir dizi sayfa boyunca içerik ve görüntülerin düzenlenmesini, uygulamaların ve diğer etkileşimli öğelerin entegre edilmesini dahil eden bir dolu işi kapsar.

Web tasarımcıları ve web ajansları müşterilerin fikirlerini alır ve bu fikirleri gelecekteki web sitelerinin nasıl görüneceğini gösteren bir şablona dönüştürür. Web tasarımcıları, bir web sitesi tasarlamanın yaratıcı kısmını ele alır.

Bazen mühendisler veya kodlayıcılar olarak da adlandırılan web geliştiricileri, web tasarımcısının yaptığı şablonu alır ve web'de görüntülenebilmesi için onu bir kodlama diline çevirir. Web sitelerini işlevsel hale getirirler, bu da genellikle özel kodlama widget'ları ve diğer araçlar anlamına gelir.

UX geliştiricisi olarak da bilinen bir kullanıcı deneyimi geliştiricisi ise web sitenizi kullanıcı dostu yapan kişidir. Tasarım becerilerinin yanı sıra teknik becerilere de sahiptir ve ziyaretçileri çeken + bir arada tutan web siteleri oluşturmaya çalışır.

Bu işlemi gerçekleştiren profesyonellere web tasarımcıları denir ve görevleri aşağıdaki görevleri içerir:

• Okunması kolay yazı tiplerini seçme,
• Okunması kolay yazı tiplerini ve psikolojik olarak etkili renk şemalarını seçme,
• Bir markanın kimliğini renklere, yazı tiplerine ve düzene uygulama,
• Sezgisel gezinmeyi sağlamak için web sitesinin yapısının bir haritasını oluşturma,
• Resim, logo, metin, video, uygulama ve diğer öğeleri yerleştirme,
• Düzenler oluşturmak ve sayfalara stil vermek için HTML ve CSS gibi kodlama dillerini kullanma,
• Hem masaüstü hem de mobil görüntüleme için web sitelerinin ve sayfaların optimize edilmiş versiyonlarını yapma.

İki adet yaygın web tasarım yöntemi vardır: adaptive (uyarlanabilir) ve responsive (duyarlı) tasarım.

Uyarlanabilir tasarımda; web sitesi içeriği, mizanpaj çerçevesi olarak standart ekran boyutları kullanılarak oluşturulur.

Duyarlı tasarımda içerik, ekran boyutuna göre dinamik olarak hareket eder. Web tasarımcıları, müşterilerinin veya işverenin site için tercihlerine ve hedeflerine bağlı olarak bu tasarım yöntemlerini kullanmak için genel web tasarım sürecinin çeşitli adımlarını kullanır. Ancak günümüzde genellikle duyarlı tasarım tercih edilir, aşağıdaki örnekte de göründüğü gibi her ortamda stabil harekete sahiptir ve bütünlük içerisindedir.

Web Tasarımının Unsurları Nelerdir?

Web tasarım süreci, tasarımcıların her türlü tercihe uyum sağlamasına ve etkili çözümler sunmasına olanak tanır. Her web tasarımının aşağıdakiler dahil birçok standart bileşeni vardır:

• Düzen
• Görüntüler
• Görsel hiyerarşi
• Renk uyumu
• Tipografi
• Okunabilirlik
• Navigasyon
• İçerik
• Mobil

Hadi şimdi bu unsurları biraz daha detaylı inceleyelim:

Düzen

Web sitesinin düzeni, malzemenin bir sayfada nasıl görüntülendiğidir. Düzeni oluşturmak tasarımcı için elzem bir görevdir. Hiyerarşi bu noktada basit, sezgisel ve erişilebilir olmalıdır. Web tasarımcıları, sitenin öğelerini sırayla tutmak ve ızgara tabanlı tasarımlarla düzenlemek için boş alanları kullanır.

Tasarımcılar, masaüstü ekranları ve mobil cihazlar için özel düzenler oluşturabilir. Mobil uyumlu web siteleri bir zorunluluktur çünkü birçok ziyaretçi web sitelerine cep telefonlarından veya tabletlerinden erişmektedir. Bir web sitesinin mobil ziyaretçiler için hazır olmasını sağlamak için tasarımcı, farklı ekran boyutlarına uyum sağlayan duyarlı bir şablon veya masaüstü olmayan bir cihaz web sitesine bağlandığında etkinleştirilecek yalnızca mobil cihazlara yönelik bir görünüm kullanabilir. Bunu yukarıdaki görsel örneklendirme üzerinden kolaylıkla görebiliriz. Kullanılacak elektronik ortamlara göre tasarlanmış tutarlı bir düzen, ziyaretçilerin güvenine katkıda bulunur.

Görünüm

Görseller, metne ek bilgi sağlamak için kullanılan çizimler, grafikler, fotoğraflar, simgeler ve diğerleridir. İstenen efekti yaratmak için tasarımcılar birbirini tamamlayan görselleri ve web sitesinin temsil ettiği markayı seçebilirler.

Görsel Hiyerarşi

Görsel hiyerarşi, kullanıcının sitedeki bilgileri işleyeceği sıradır. Tasarımcı, web sitesine görsel bir patern uygulayarak oluşturur. Görsel desen, tasarımın ziyaretçilerin göz gezdirme ve odaklanma davranışlarını yönlendirme şeklidir. Örneğin, F-Desenleri veya Z-Desenleri, sitenizin çoğu tasarımcının navigasyon ve marka logosu ve bazen de bir arama kutusu yerleştirdiği üst yatay bölümünü vurgular. Bunlar, kullanıcı etkileşimine ve marka tanınırlığına ilham veren unsurlardır.

Görsel Kaynağı: Dunkin Donuts

Renk Uyumu

Renk şeması, temsil ettiği marka ve sektörle uyumlu renklerin birleşimidir. Bir renk paleti tek renkli (aynı rengin farklı tonları), benzer (birbirine yakın renkler) veya tamamlayıcı olabilir.

Görsel Kaynağı: Fresh Consulting

Tasarımcılar ayrıca, kullanıcıların hangi renklerden daha çok etkilendiğini de hesaba katar.

Görsel Kaynağı: Starbucks

Starbucks’ın resmî web sitesinde de gördüğümüz gibi renk paleti her zaman belli bir düzen içerisinde bütünlük sağlar.

Tipografi

Tipografi, yazılı içeriğin stili veya yazı tipidir. Web tasarımcıları, çekici ve okunması kolay bir veya bir kombinasyon seçer.

Görsel Kaynağı: Coca - Cola

En iyi seçimi yapabilmek için hedef kitleye uygun bir yazı tipi seçmelidirler. Bazı siteler serif yazı tiplerinde daha iyi olabilirken, diğerleri sitenin sektörüne, amacına ve tipik kullanıcıya bağlı olarak serif olmayan yazı tiplerini kullanabilir.

Okunabilirlik

Okunabilirlik, içerik metninin bir web sayfasında görünmesi ve okunması kolay olmasıyla ilgili olarak ciddi bir önem arz eder. Web sitesindeki her daim metinler okunabilir olmalıdır, çünkü ziyaretçiler genellikle sitede çok az zaman harcamalı ve bilgiyi hızlı bulmalıdır. Kimse çok uzun süre ayırarak sitelerin içerisinde gezinmez. Buna sadık müşteriler de dahil…

Görsel Kaynağı: Coca - Cola

Tasarımcılar, metin için uygun bir boyut ve piksel seçerek bunu hedefler. Metin ve sitenin arka plan renkleri arasındaki kontrast da okunabilirliği artırır.

Gezinme Öğeleri (Nav Bar)

Gezinme öğeleri, kullanıcıların bir web sitesinde nereye gitmek istediklerini seçmelerine olanak tanıyan araçlardır. Sitenin düzenine ve yapısına bağlı olarak, web sitesinin üst barında, gövdesinde ve alt barında bulunabilirler. Bu unsurlar, ziyaretçileri istedikleri bilgilere en hızlı şekilde yönlendirdikleri için önemlidir.

Görsel Kaynağı: Amazing 7

Bir web tasarımı, gezinme menülerini gizleyen ve ortaya çıkaran bir düğme kullanmak gibi çeşitli gezinme tasarımları ve düzenleri kullanabilir. Ayrıca site; kullanıcıları bir sayfanın en üstüne, bir sayfanın belirli bir alanına veya tamamen başka bir sayfaya yönlendiren tek tıklamalı okları ve diğer düğmeleri de içerebilir.

İçerik

İçerik, web sitesinde bulunan bilgilerin tamamıdır. Ziyaretçiler hızlı bir şekilde bilgi almak istedikleri için web içeriği en önemli unsurların başında gelir. Web sitesi net bir şekilde iletişim kurduğunda ve okuyucuların dikkatini çektiğinde, onları tüketicilere dönüştürme olasılığı çok yüksektir. Tasarımcı bunu uygun tonu kullanarak başarabilir ve "Hakkında" ve "İletişim" sayfaları da dahil olmak üzere tüm web sitesinde doğru yönlendirmeleri sağlayabilir.

Web Tasarımı Neden Önemli?

Web'de markanızı arayan ve dijital varlık olarak bir şey bulamayan potansiyel müşteriler, işinizin bittiğini düşünebilir. Arayıp vasat bir şey bulurlarsa, şirketinizle veya ürününüzle pek ilgilenmediğiniz izlenimini edineceklerdir. Güçlü bir web varlığınız yoksa markanızı geri plana atmış olursunuz.

Web tasarımı aşağıdakiler de dahil olmak üzere birçok önemli görev ve hedef için gereklidir.

Arama Motoru Optimizasyonu

Arama motoru optimizasyonu (SEO), bir web sitesinin arama motorları tarafından bulunma şansını artırma yöntemidir. Web tasarımı, bilgileri arama motorlarının okuyabileceği şekilde kodlar. Site, en iyi arama sonucu sayfalarında göründüğü ve insanların siteyi bulmasına yardımcı olduğu için ilgiyi artırır.

Müşteri Memnuniyeti

Profesyonel bir web tasarımı, müşterilere aradıkları bilgileri hızlı bir şekilde sağladığı için müşteri memnuniyetini olumlu yönde etkiler. Web sitesinde gezinmenin kolay anlaşılır, öngörülebilir ve tutarlı olmasını sağlayarak, markanın ziyaretçilerle olumlu bir ilişki kurmasına yardımcı olur.

Mobil Yanıt Verme

Mobil yanıt verme, bir web sitesinin bir mobil cihazda görüntülenmesine ve düzenini ve orantılarını okunaklı olacak şekilde uyarlamasına izin veren özelliğidir. Web tasarımı, sitelerin mobil cihazlardan kolayca görüntülenmesini ve gezinmesini sağlar. Bir web sitesi iyi tasarlanmış ve mobil uyumlu olduğunda, müşteriler işletmeye kolaylıkla ulaşabilir.

Tutarlı Markalaşma

Markalaşma, benzersiz bir tasarıma sahip bir ürünün tanıtımını ifade eder. Web tasarımı, şirketlerin işleri için net bir marka oluşturmasına veya sürdürmesine yardımcı olur. Bir web sitesi bir işletmenin markasını tutarlı bir şekilde ifade ettiğinde, gezinmeyi kolaylaştırır ve müşterilerin bir markanın görsel unsurlarını belirli bir şirket ve ürünleri veya hizmetleri olarak daha net bir şekilde tanımlamasına yardımcı olur. Bunu, bu yazı içerisinde paylaştığımız Coca Cola ve Starbucks gibi markaların web site tasarımlarının örnekleri üzerinden de deneyimledik. 

Teknik Verimlilik

Bu terim, bir web sitesinin kendi içerisindeki web sayfalarında rahat bir deneyim yaratmada ne kadar verimli olabileceğini ifade eder. Tasarımcılar bunu hızlı yükleme süreleri, işleyen bağlantılar ve dinamik görüntüler ve grafikler sağlayan temiz kodlama ile başarabilirler. Web tasarım hizmetleri, ortaya çıktıklarında bu olası aksaklıkları da giderir.

Kullanıcı Deneyimi Optimizasyonu

Web tasarımcıları, dünyanın her yerindeki insanların bir web sitesiyle nasıl etkileşime girdiğini anlamak için raporlar çalıştırır. Hangi sayfaların daha fazla veya daha az trafiğe sahip olduğunu belirler ve web tasarımını kullanıcı deneyimini optimize edecek şekilde uyarlar.

Dönüşüm

Dönüşüm, bir ziyaretçi web sitesinde istenen bir eylemi tamamladığında gerçekleşir. Çekici bir web tasarımı, ziyaretçileri tüketicilere dönüştürülecek kadar uzun süre kalmaya teşvik eder. Bir harekete geçirici mesaj düğmesine tıklayacak, değerli bilgi alışverişinde bulunacak ve bir ürüne abone olacak veya bir ürün satın almalarına yetecek kadar ilgi çeker ve hizmeti sattırır.

Çalışan web tasarımı, hedefine doğru dönüşüm sağlayan web tasarımıdır. Web konuşmasında dönüşüm, kullanıcının belirli bir eylemi gerçekleştirmesini sağlamak anlamına gelir. Bir kullanıcı, web sitenizin içerisinde bir eylemi gerçekleştirdiğinde, web siteniz bir dönüşüm gerçekleştirmiş olur. Dönüşümler; haber bültenine kaydolma, satın alma yapma, hesap açma veya web sitesinde daha fazla içeriğe erişme gibi herhangi bir şey olabilir.

Satışları İyileştirme

Satılan ürün sayısını artırmak veya daha aktif müşteriler edinmek, çekici bir web sitesinin temel hedeflerindendir. Web tasarımı, hedeflenen müşterilere ve arama motorlarına ulaştığında, işletmenin sitelerinde dönüşüm yapmasına ve satışlarını artırmasına yardımcı olur.

Peki Web Tasarımınız Gerçekten İyi mi?

İyi bir web tasarımı öznel olarak ifade edilmez. İllüstrasyon veya çıkartma tasarımı gibi diğer tasarım türlerinde neyin “iyi” olduğunun çoğu izleyicinin zevkine bağlıdır. Web tasarımı ile “iyi” ve “iyi değil” arasındaki çizgi çok daha belirgindir. İyi tasarlanmış bir web sitesi, ziyaretçinizin aradığı deneyimi mükemmel bir şekilde yaratan bir web sitesidir. 

Etkili web tasarımı, dönüşümleri teşvik etmek için birkaç farklı unsuru bir araya getirir. Bunlar şunları içerir:

• Negatif alanın kullanımı
• Kullanıcı için net bir şekilde sunulan seçenekler (kullanıcının seçenekleri ne kadar azsa, bunalmış ve kafası karışmış olmaları o kadar az olasıdır)
• Açık, net ifadeli, harekete geçirici mesajlar
• Sınırlı dikkat dağıtıcılar ve iyi düşünülmüş bir kullanıcı yolculuğu (yalnızca sayfadaki konuyla %100 alakalı olan resimlerin ve metinlerin kullanılması, yalnızca istenen eylemlere yol açan düğmelerin kullanılması ve yalnızca vurgu ve harekete geçirici mesajlar için yazı tipi varyasyonlarının kullanılması) farklı yazı tiplerine sahip olmak vb.)
• (Responsive) Duyarlı tasarım (kendini kullanıcının ekranına göre yeniden boyutlandıran ve yeniden yönlendiren, web sitesinin herhangi bir cihazda kullanımını kolaylaştıran bir tasarım: telefon, tablet, dizüstü bilgisayar veya masaüstü tarayıcı vb. gibi)
• Bir hiyerarşiyi takip eden uygun boyutta yazı tipleri
• Ziyaretçinin dikkatini çeken alakalı, yüksek kaliteli içerik ve resimler
• Her sayfadaki metin ve resim miktarı arasında bir denge (çok fazla metin bir ziyaretçiyi bunaltabilir, çok az metin de aynı şekilde ilgiyi kesebilir)

Peki, özel olarak oluşturulmuş bir web sitesine ihtiyacınız olup olmadığını nasıl anlarsınız?

Bu, web sitenizin ne yapması gerektiğine ve bunun için ne planladığınıza bağlıdır. Ölçeklendirme iş planının bir parçasıysa, özel bir web sitesi edinmek mantıklı görülebilir. Özellikle Google pazarlamasından yararlanan bir sitesi tasarlanacaksa ve arama motoru dostu olması zorunluysa, çeşitli iş gereksinimlerine uyarlanması gerekiyorsa, web sitesi spesifikasyonlarına göre oluşturulmasını gerektiren özgün fikirleri varsa, özel olarak tasarlanmış bir web sitesine kesinlikle ihtiyaç vardır. Bunlar sizin için öncelik değilse ve büyük bir bütçeniz yoksa, gitmeniz gereken yol özelleştirilmiş bir şablondur.

Yeni bir web sitesi oluştururken her web sitesinin izlemesi gereken belirli bir tasarım süreci vardır . Bu yedi adımlık kılavuz, planlamadan lansman sonrasına kadar size yol gösterecektir:

1. Bir tasarım özeti oluşturun: Bu, son tarih, hedef kitle ve İçerik Yönetim Sistemi (panel) dahil olmak üzere web sitesi tasarımı ile ilgili önemli ayrıntıları içerir.
2. Tasarım sisteminizi tanımlayın: Tasarım dilinizin, kullanıcıların öğrenebileceği kalıpları nasıl oluşturabileceğini anlayın. Tutarlılığın anahtar kelime olduğunu her zaman hatırlayın.
3. Site haritası oluşturun: Benzer sayfaları birlikte gruplandırın ve her biri için çerçeveler oluşturun.
4. Örnek içerik üretin: Sitenizde test içeriği oluşturarak içeriğinizin nasıl biçimlendirileceğini görün.
5. Görsel tasarım üzerinde çalışmaya başlayın: Renkleri, yazı tiplerini ve diğer tasarım öğelerinizi bir araya getirin. Sitenin nasıl görünebileceğinin bir şablonu ile karşılaşacaksınız.
6. Modelinizi test edin: Bir grup insanı yabancılaştırmadığınızı ve tasarımınızın kolay anlaşılır olduğunu iki kez kontrol etmek için kullanılabilirlik testleri yapın. Eğer öyleyse, "başlat"a basın.
7. Canlı tasarımınızı ayrı ayrı test edin: Bir web tasarımı asla bitmez. Kararlarınızın doğru olup olmadığını görmek için ara ara bölünmüş testler yapmalısınız.

Gördüğünüz gibi, herhangi bir web sitesinin tasarımı iş kapsamına giren çok fazla öğe var. Müşterilerinizi (ve Google'ı) etkilemek için marka stilinizi, sitenin mobil cihazlarda nasıl göründüğünü ve yükleme hızlarını düşünmeniz, tasarımının profesyonel boyutlarda ele alınması gerekir.

Bir de bu iş alanının psikolojik etkilerini detaylı biçimde inceleyen deneyim tasarımı alanı olarak; (UX) Kullanıcı Deneyimi Tasarımı var ki o da başka bir yazımızın konusu…