Son zamanlarda sosyal medyada ve basında adını sıkça duyduğumuz Refik Anadol, Yapay zekâ sanatının başlamasına ve gelişmesine önemli katkı sağlayan bir tasarım sanatçısıdır. Türk medya sanatçısı, mimariyi ve medya sanatlarını yapay zekâ ile birleştiren birçok çalışmaya imza attı.
Dünyada hatrı sayılır bir popüleriteye ulaşan sanatçı, birçok uluslararası kuruluşla işbirliği yaparak eserler ortaya koyuyor. Çalışmalarına heykel alanından başlayarak mimari alanda daha geniş projeleri yapay zekâyla birleştirmiştir. Sanatçının birçok eseri uluslararası sergilerde sergilenmiş olup birçok uluslararası ödüle layık görülmüştür.
Hayatı
7 Kasım 1985 yılında İstanbul'da doğmuştur. Babası banka yöneticisi annesi defterdarlık memuru olan Anadol babasını 15 yaşında kaybetmiştir. Banka yöneticisi olan babası geçirdiği kalp krizinden vefat etmiştir. Annesi, halası ve amcası tarafından oldukça desteklenmiştir. Amcası Erdal Anadol ülkemizdeki ilk böbrek naklini 1978 yılında gerçekleştiren genel cerrahi doktorudur. Refik Anadol verdiği birçok röportajda aile ortamının kendisine çok şey kattığını dile getirmiştir.
Dedesi ağır ceza hakimi olan Anadol evde üç kuralla büyüdüğünü dile getirerek yalan söylememek, şahit olunmamak ve borç almamak kuralıyla hayatına yön verildiğini ve bundan dolayı ailesine daima minnettar olduğunu belirtmiştir. Refik Anadol derslerinde oldukça başarılıydı. Geometrik ve matematik derslerini çok sevdiğini daima belirtmiştir.
Matematik kabiliyetini babasına, analitik düşünme gücünü ve tasarımcı ruhunu annesine ve sabırlı olmayı da görme yetisini kaybeden halasına borçlu olduğunu dile getirmiştir. Ayrıca amcasının merhametli ve duygusal olma yönüyle kendisine insanların hayatına dokunabilen duygusunu kazanmasını sağladığını da belirtiyor.
Dünyaca ünlü olan tasarım medya sanatçısı Refik Anadol başarısının arkasında hep ailesini görmektedir. Aynı üniversitede okuduğu arkadaşı Efun Anadol ile onüç yıllık evlidir. Mutlu ve huzurlu bir aile hayatı olan Refik Anadol eşi Efun Anadol ile ve sekiz arkadaşı ile Los Angeles 'daki ofiste çalışmalarını ve projelerini sürdürmektedir.
Eğitimi
İlköğrenimini Kalev İlk Okulu’nda tamamlamıştır. Lise eğitimini Kadıköy Anadolu Lisesi'nde tamamlayarak mezun olmuştur. Lisans eğitimine İstanbul Bilgi üniversitesi Güzel Sanatlar fakültesi Fotoğraf ve Video bölümünde başlayıp aynı fakültenin Görsel İletişim Tasarımı bölümünü de aynı anda okuyarak çift ana dal yapmıştır.
2009 yılında Türkiye'deki ilk 3D video projeksiyon projesiyle çift ana daldan mezun olmuştur. Türkiye'deki ilk 3D video projeksiyon çalışmasıyla santral İstanbul cephesini yapay zeka ile birleştirmiştir. Mimari herhangi bir yapının cephesini bir tuvale aktararak çalışmasında ışığı bir metaryal olarak kullanmıştır. Bu çalışmanın videosu internette çok popüler hale gelerek proje kısa zamanda dünyaca tanınır hale geldi.
Lisans eğitimini çift dal olarak tamamlayan Refik Anadol, İstanbul Bilgi üniversitesinden Güzel Sanatlar yüksek lisans derecesini de almıştır. Yüksek lisansını güzel sanatlar alanında tamamladıktan sonra ikinci yüksek lisans programını okumak için ABD'ye taşınmıştır.
ABD'nin Los Angeles eyaletindeki California Üniversitesi'nde medya sanatları (UCLA) programında ikinci yüksek lisans derecesini almıştır. Halen UCLA'in aynı bölümünde öğretim görevlisi olarak çalışmaktadır. Ayrıca misafir araştırmacı olarak da görev yapmaktadır. Yaşamını ve çalışmalarını ABD'nin Los Angeles eyaletinde sürdürmektedir. Öğretim görevlisi olarak çalışıp aynı zamanda kendini geliştirerek daha fazla üretken projelere imza atmaktadır.
Çalışma Hayatı
Yapay zeka sanatçısı Refik Anadol çalışma hayatına kamusal alanlarda sergilediği mimari odaklı verilerle yaptığı heykellerle başlamıştır. Zamanla birçok işitsel ve görsel veriyi kullanarak yapay zekâ alanında başarılı çalışmalar ortaya koymuştur. İlerleyen zamanlarda teknolojinin gelişmesiyle birlikte makinelerin verileri algılama ve düşünme biçimlerine yoğunlaşan Refik Anadol, birçok projesinde görsel ve işitsel verinin yanında sismik, coğrafi, meteorolojik, kültürel ve akla gelebilecek her türlü veriyi kullanmıştır.
Google, Microsoft, NASA, Intel, IBM, Nvidia ve Samsung gibi birçok başarılı uluslararası kuruluşlarla işbirliği yaparak birlikte çalışmaktadır. Refik Anadol yapay zekâ ve tasarımı birleştiren ender sanatçılardandır. Projelerinde özel yazılan algoritmalarla çalışmaktadır. Projelerini kamusal mekana özgü işitsel ve görsel olarak yerel ve evrenselliği birleştirerek benzersiz tasarımlı çalışmaları ortaya koymaktadır. Üniversitede öğrenciyken de birçok görsel-işitsel proje ve çalışmalara katılmıştır.
Bu enstalasyon çalışmasını Taksim'de başlayarak İstiklal Caddesi boyunca bölgedeki sesleri kayıt altına alan iki sanatçı bu kayıtlar verilerden oluşturarak algoritmalara dönüştürüp görselleştirerek çalışmayı medya enstalasyonuna çevirerek tamamlamışlardır. "Aktif Strüktürler; Akustik Formasyon" çalışması mekân, ışık, görsel-işitsel performans, ses ve mimari arasındaki ilişkiyi anlatan Türkiye'deki alanındaki ilk proje sayılmaktadır.
2015 yılında çalışmaları için kendi stüdyosunu kurmuştur. Yapay zekâyla ve birçok veriyi birleştirerek çok önemli çalışmalar ortaya koymuştur. Yaptığı çalışmalar Refik Anadol'a uluslararası arenada kendi alanında çok değerli ödüller ve ün kazandırmıştır. Alanında birçok başarılı çalışmaya imza atan sanatçının eserleri Dünya'nın değişik yerlerinde ve sergilerinde sergilenmektedir.
Eserleri Nelerdir?
Refik Anadol'un bazı çalışmaları ve sergilendiği yerler:
- Aktif Strüktürler; Akustik Formasyon (İstanbul Tasarım Bienali -Türkiye)
- The Aether Project Çalışması (Walt Disney-Los Angeles 2014)
- Sonsuzluk Odası (SXSW-Teksas 2015)
- Sanal Tasvirler ( San Francisco -ABD 2015 ).Bu eser dünyanın ilk görsel data heykeli olarak kabul edilmiştir.
- Bileşik Eseri (Beverly Center AVM-Los Angeles 2017)
- Google Sanatçılar ve Makine Zekâsı (SALT-İstanbul 2017)
- Machine Hallucinations (Seul-Güney Kore 2019)
- Quantum Memories (Melbourne-Avustralya 2020)
- Machine Memoirs: Space (Pilevneli Galeri-İstanbul 2021)
- Alkasar Rüyası (Beyoğlu-İstanbul 2021)
Sanatçının tüm eserlerine kişisel websitesi üzerinden ulaşabilirsiniz -> Refik Anadol Resmi Web Sayfası
Aldığı Ödüller
- Aldığı ödüllerle tanınan Refik Anadol çalışmalarıyla birçok ödüle layık görülmüştür.
- Microsoft Research'ün en iyi vizyon ödülüne layık görülmüştür.
- Alman tasarım ödülünü almıştır.
- Yüksek lisans yaptığı California Üniversitesi'ndeki Medya Sanatları programı olan UCLA Sanat Mimarisi Moss ödülünü almıştır.
- 2014 yılında başarılı çalışmalarından dolayı California üniversitesi Sanat Araştırma Enstitüsü ödülüne de layık görülmüştür. Aynı üniversitenin iki farklı ödülünü almıştır.
- 2016 yılında SEGD küresel tasarım ödüllerinde Onur Ödülü'ne layık görülmüştür.
- Google Şirketi tarafından Refik Anadol Sanat ve Makine Zekâsı Sanatçısı olarak seçilmiştir.
- 2019 yılında Floransa'da düzenlenen 12.Uluslararası Floransa Bienali'nden Yaşam Boyu Başarı ödülünü almıştır.
Hayata Bakış Açısı
Başarılı sanatçı Refik Anadol katıldığı birçok söyleşi ve programlarda hayallerini ve çalışmalarını Saime örnek olacak bir şekilde açıklamıştır. Hayal gücü uçsuz bucaksız olan Refik Anadol'un matematik ve geometri bilimine olan ilgisi ve hayranlığı gözden kaçmamaktadır. Analitik düşünebilen çalışmalarında sabırlı davranan Refik Anadol tüm hayatını plan dahilinde yaşamaktadır. Projelerinde ve çalışmalarında sıkı çalışan Anadol hayatını yoğun yaşayanlardan biridir.
Hayatına başarı kadar çok şey sığdıran Refik Anadol umudun daima var olduğunun bilinmesi mottosuyla hareket etmektedir. Özgürce düşünen ve sıkı çalışan ilkeli bir insanın daima hayallerine ulaşabileceğini kanıtlayan ender ve eşsiz dünyaca ünlü sanatçılardan biridir.
Başarısı ve çalışmalarıyla Dünya'nın birçok yerinden insana örnek olmaktadır. Ülkemizi uluslararası alanda başarıyla temsil eden Refik Anadol başarılı olmasının sırrını tamamen sabırla ve hırsla çalışmaya borçlu olduğunu birçok defa dile getirmektedir. Refik Anadol'un dünyaca ünlü çalışmaları hayallere giden yolda umudun hiç bir zaman yitirilmemesi gerektiğinin en güzel kanıtıdır.
